BOTANICAL NAME: Commiphora mukul, C.wightii, C.roxburghai
FAMILY: Burseraceae
CLASSICAL CLASSIFICATION:
Charaka- Sangya Sthapana
Sushruta- Eladi Gana
Bhavprakash- Karpuradi Varga
ENGLISH NAME: Gum-gugul, Indian Bedellium
COMMON NAME:
Hindi: Guggul, Gugal
Punjabi: Guggal
Bengali: Guggula
Kannada: Kanthagana, Guggala, Mahishaksha guggulu, Guggulugida, Guggulu
REFERENCE: BHAVAPRAKASH SAMHITA with link e Nighantu:
https://niimh.nic.in/ebooks/e-Nighantu/bhavaprakashanighantu/?mod=read
गुग्गुलुर्देवधूपश्च जटायुः कौशिकः पुरः |
कुस्तालू खलकं क्लीबे महिषाक्षः पलङ्कषः ||२९||
महिषाक्षो महानीलः कुमुदः पद्म इत्यपि |
हिरण्यः पञ्चमो ज्ञेयो गुग्गुलोः पञ्च जातयः ||३०||
भृङ्गाञ्जनसवर्णस्तु महिषाक्ष इति स्मृतः |
महानीलस्तु विज्ञेयः स्वनामसमलक्षणः ||३१||
कुमुदः कुमदाह्वः स्यात्पद्मो माणिक्यसन्निभः |
हिरण्याक्षस्तु हेमाभः पञ्चानां लिङ्गमीरितम् ||३२||
महिषाक्षो महानीलो गजेन्द्राणां हितावुभौ |
हयानां कुमुदः पद्मः स्वस्त्यारोग्यकरौ परौ ||३३||
विशेषेण मनुष्याणां कनकः परिकीर्तितः |
कदाचिन्महिषाक्षश्च यतः कैश्चिन्नृणामपि ||३४||
गुग्गुलुर्विशदस्तिक्तो वीर्योष्णः पित्तलः सरः |
कषायः कटुकः पाके कटू रूक्षो लघुः परः ||३५||
भग्नसन्धानकृद्वृष्यः सूक्ष्मः स्वर्यो रसायनः |
दीपनः पिच्छिलो बल्यः कफवातव्रणापचीः ||३६||
मेदोमेहाश्मवातांश्च क्लेदकुष्ठाममारुतान् |
पिडकाग्रन्थिशोफार्शोगण्डमालाकृमीञ्जयेत् |
माधुर्याच्छमयेद्वातं कषायत्वाच्च पित्तहा ||३७||
तिक्तत्वाद् कफजित्तेन गुग्गुलुः सर्वदोषहा |
स नवो बृंहणो वृष्यः पुराणस्त्वतिलेखनः ||३८||
स्निग्धः काञ्चनसंकाशः पक्वजम्बूफलोपमः |
नूतनो गुग्गुलुः प्रोक्तः सुगन्धिर्यस्तु पिच्छिलः ||३९||
शुष्को दुर्गन्धकश्चैव त्यक्तप्रकृतिवर्णकः |
पुराणः स तु विज्ञेयो गुग्गुलुर्वीर्यवर्जितः ||४०||
अम्लं तीक्ष्णमजीर्णञ्च व्यवायं श्रममातपम् |
मद्यं रोषं त्यजेत्सम्यग् गुणार्थी पुरसेवकः ||४१||
Flowering and fruiting season: Post rains to autumn season.
HABITAT: It is found in Rajasthan, Gujrat, Kathiawar, Rajputana desert, Mysore, Deccan and other warm regions in India.
BOTANICAL DESCRIPTION: Shrub, 1.2-1.3 metres high, young parts glandular-pubescent; branches knotty and crooked, divaricate usually ending in a sharp spine; Leaves- 1-3 folliolate, leaflets subsessile, rhomboid ovate, smooth and shining leaflets; Flowers in fascicles of 2-5, triangular, as long as the tube; petals brownish red; stamens 8-10; Drupes red when ripe, ovoid, readily splitting into 2.
| RASA | GUNA | VEERYA | VIPAKA | PRABHAVA | DOSHGHNTA |
| Tikta, Katu | Laghu, Ruksa, Tiksna, Sukshma, Sara, Visada,
Sugandhi (puran gugullu), Snigdha, picchila ( navin gugullu) |
Usna | Katu | – | Tridosh shamak |
AYURVEDIC ENERGETICS:
| TASTE | PROPERTY | POTENCY | POST DIGESTIVE EFFECT | EFFECT ACTION | DOSHA ACTION |
| Bitter, Pungent. | Light, dry, hot, minute, brings movement, clear channels, pleasure odour (puran gugullu)
unctuous, sticky ( navin gugullu) |
Hot | Pungent | – | Tridosha pacifying |
MAJOR CHEMICAL CONSTITUENTS:
Oleoresin, Gum: guggullignans 1 & 2; guggulu tetrol
THERAPEUTIC USES:
- Disinfection: Guggul with turmeric, neem powder, cedarwood oilmix together and used for fumigation.
- Anti-aging property: Guggul consume 40gm for this purpose.
- Abdominal disorder: Guggul consuming with milk.
- Oedema: Guggul taken with gomutra.
- Rheumatoid arthritis: Guggul, haritaki and shilajatu with gomutra.
INDICATIONS:
Amavata arthritis, Granthi tumours, Sopha inflammation, Gandamala goitre, Medoroga decrease excess fat, Prameha diabetes, Kustha leprosy
USEFUL PART: Oleoresin/gum
DOSAGE: 2-4 g of the drug
AYURVEDIC FORMULATION:
- Yogaraja Guggulu
- Vatari Guggulu
- Simhanada Guggulu
- Kaisora Guggulu
- Mahayograja Guggulu
- Candraprabha Vati
- Amrutadi gugullu